De groeten uit Cadiz

Zo de eerste competitiehelft zit er op. Het viel allemaal niet mee en om de batterijen weer op te laden voor de cruciale tweede competitiehelft beleggen de Fortunezen een trainingskamp in het Zuid-Spaanse Cadiz. Het paradijs op aarde zullen we maar zeggen, maar is dat eigenlijk wel loon naar werken?

Om die vraag te kunnen beantwoorden, moeten we beloningsstructuren analyseren. Er zijn grofweg twee structuren te onderscheiden. Enerzijds heb je de vaste beloning. Het woord zegt het al, ongeacht de prestaties die je levert krijg je een vast salaris. Niet echt efficiënt natuurlijk, want een vaste beloning nodigt uit tot lanterfanteren. Waarom hard werken, als je met niks doen evenveel kunt verdienen?

Anderzijds bestaat de variabele beloning, ook wel prestatiebeloning genoemd. Hoe meer je presteert, hoe meer je verdient. Voer je niets uit op je werk, dan krijg je ook niets. Uitermate efficiënt en rechtvaardig.

Als je dus een maximale prestatie van bijvoorbeeld voetballers verlangt, lijkt variabele beloning het meest geschikt. Toch zie je dat niet in de praktijk waar de spelerssalarissen voornamelijk vast zijn. Daar valt wel iets voor te zeggen, want als je prestatiebeloning wil toepassen, moet je die prestaties wel kunnen meten. En dat is in het voetbal niet altijd simpel. Fortuna mag dan als geheel niet goed gepresteerd hebben, maar kun je dat bijvoorbeeld Ruud Hesp aanrekenen? Vanwege een blessure heeft Wim Kiekens nog geen wedstrijd gespeeld, geen prestaties dus, dus ook geen salaris?

Voorzichtigheid is dus geboden met prestatiebeloning, maar zo voorzichtig als de voetbalwereld is hoeft ook weer niet! Er is geen enkel evenwicht meer tussen het vorstelijke vaste salaris en de winstpremies (prestatiebeloning). Dat woordje vorstelijk heb ik niet voor niets toegevoegd, want dat maakt het variabele beloningselement al meteen volstrekt overbodig. Want gaat daar nog wel een prikkel tot prestatie vanuit? Zal een speler die een salaris van 700.000 gulden verdient, een wedstrijd koste wat kost willen winnen als hij er een winstpremie van enkele luttele duizenden guldens voor krijgt? Nee dat lijkt me niet, dat is geen enkele prikkel meer voor onze vedetten. Hoe kun je ze dan nog wel aansporen om hun stinkende best te doen?

Nou door ze op niet-financieel vlak te raken bijvoorbeeld. En kijk eens aan, de bestemming van het wintertrainingskamp lijkt me al een prima voorbeeld van een niet-financieel onderdeel van de “beloning” van spelers. Als die bestemming nu eens afhankelijk wordt gemaakt van de prestaties voor de winterstop dan is dat een mooie prikkel voor spelers om maximaal te presteren voor de winterstop. Ik zat te denken aan het volgende schema:

Iets zegt me, dat dat meer helpt dan welk premiestelsel dan ook!