Het zal de oplettende Fortuna-volger niet zijn ontgaan: Fortuna is de laatste wedstrijden volledig de weg kwijt. Op het veld dan, want op commercieel gebied wist manager Ruud Hesp afgelopen donderdag met gepaste trots nog te melden dat het aantal sponsors met maar liefst 50% is gegroeid. Voorwaar, een knappe prestatie. Binnen de lijnen van het speelveld regeren echter onmacht en onrust.

Dat de spelers hiervoor verantwoordelijk zijn, is duidelijk, maar valt het hen echter aan te rekenen? Een koele vergelijking doet anders vermoeden. Als we de opstelling nemen in welke Fortuna meestal aantrad aan het begin van het seizoen (basis) en deze achtereenvolgens vergelijken met de opstellingen tegen BV Veendam en HFC Haarlem, kunnen we al een eerste conclusie trekken.

Basisopstelling:

    Baart     
  Akerboom    P. Janssen   
T. Janssen        Steegs 
    Van der Hoeven     
Meszaros        Brusselers 
    Van Barneveld    
  Hamming   Gommans  

 BV Veendam (uit):

    Baart     
  Steegs     P. Janssen   
Hamers       T. Janssen
    Van der Hoeven     
Meszaros          Cagnazzo
    Hamming    
  Tychon   Brusselers  

 HFC Haarlem (thuis):

    Baart     
  Van der Hoeven   P. Janssen   
Hamers       Steegs 
    Meszaros    
Tychon       Brusselers 
    Hamming    
  El Gaaouiri   Gommans  

In vergelijking met de basisopstelling, ontbreken in beide andere opstellingen dus Van Barneveld en Akerboom vanwege langdurige blessures. Gommans ontbreekt tegen Veendam vanwege een blessure. Thomas Janssen is gepasseerd sinds Helmond Sport uit, maar speelt tegen Veendam als linksback, aangezien Steegs centraal gaat spelen. Dit betekent dat De Koning tegen Veendam meer dan de helft van de spelers in de as gedwongen mist en daarbij dus de plaats van Thomas Janssen alternatief invult.

Tegen Veendam treedt Fortuna dan ook aan in een fantasieopstelling met Brusselers en Tychon als spitsen en middenvelder Hamers als rechtsback. Cagnazzo vervangt Brusselers als linkshalf en Hamming schuift een plaats terug in de as, als aanvallende middenvelder op een middenveld in ruitvorm, een systeem dat De Koning overigens is blijven handhaven. In vergelijking met de veronderstelde basisopstelling, wijzigt De Koning het elftal tegen Veendam – al dan niet gedwongen – op maar liefst 7 posities (rode spelers in opstelling tegen Veendam).

Veendam bleek niet succesvol, met als gevolg dat De Koning opnieuw de toverstaf hanteert betreffende de opstelling tegen Haarlem. Hoewel al weken uitermate zwak spelend, blijft Cliff Hamers gehandhaafd als rechtsback. Van der Hoeven wordt op het middenveld geslachtofferd en gaat een plaats naar achteren, centraal in de verdediging. Steegs mag terug naar zijn vertrouwde positie op links. Mészáros mag als verdedigende middenvelder aantreden, terwijl Tychon naar rechts op het middenveld verhuist.

Verrassend genoeg schenkt De Koning de net herstelde Gommans en El Gaaouiri het vertrouwen als spitsen. Thomas Janssen mag – uiteraard – terug naar zijn plaats centraal in de dug-out. Welnu, dit betekent dus dat het elftal binnen één week op maar liefst 7 posities is gewijzigd (rode spelers in opstelling tegen Haarlem).

Conclusie: De Koning slaagt er niet meer in een evenwichtig elftal op de been te brengen. De oorzaak valt te herleiden naar zijn eigen opvatting met als hoofddoelstelling dat balbezit boven alles gaat, waarbij het nemen van risico zoveel mogelijk dient te worden vermeden. Initiatief is toegestaan, maar dit is blijkbaar alleen voorbehouden aan Paul Janssen en Geert Brusselers, gezien de houding van vooral de jongere spelers, die de meeste ballen spoorslags bij voornoemd duo inleveren. Een nobel streven, ware het niet dat er nog altijd gescoord dient te worden, wil men een wedstrijd winnend kunnen afsluiten.

Dit is niet de enige opmerking die gemaakt kan worden bij de tactische stellingname van De Koning. Zoals reeds eerder vermeld, houdt de trainer halsstarrig vast aan de ruitvorm op het middenveld. Mijns inziens is een middenveld in een dergelijke vorm passabel, mits daar de juiste bezetting voor bestaat, hetgeen impliceert twee buitenste middenvelders met een actie dan wel snelheid en voldoende bijsluiten bij de andere linies.

Voor de eerste vereiste komen spelers als Brusselers, El Gaaouiri en Tychon in aanmerking. Tegen Haarlem speelde Fortuna inderdaad eens in een variant die hieraan kan voldoen. Als we terugkijken naar het niet al te verre verleden, voldeed het middenveld Lee-Usta-Van Bommel-Losada uitstekend aan de gestelde voorwaarden. Vandaag de dag zou dit ook moet kunnen. Echter, Brusselers speelde vrijdag voor zijn doen bijzonder zwak, terwijl Tychon gedurende de wedstrijd steeds meer verdedigend moest bijspringen, aangezien Hamers een complete off-day had en terloops betrokken was bij beide doelpunten van Haarlem. Gevolg was dat Tychon uiteindelijk kracht ontbeerde voor zijn aanvallende acties.

Het grote probleem ligt bij Fortuna echter in centraal opzicht. Mészáros sleurt en loopt zich wekelijks het schompes, maar gezien zijn kleine gestalte, is de tegenstander hem geregeld de baas in fysiek opzicht. Dat betekent dat ook de aanvallende middenvelder – Hamming dus – niet voldoende in stelling kan worden gebracht en dus veel te veel krachten verspeelt in verdedigend opzicht.

En verdedigen is nou niet bepaald het vakgebied van Hamming. Hamming is een speler die op zijn best is als hij door middel van een loopactie de kortste weg naar het doel kan kiezen, waarbij hij vanaf rechts naar binnen trekkend het meest gevaarlijk is. Als aanvallende middenvelder in de huidige spelvariant, bevindt Hamming zich in de meeste gevallen veel te ver van het doel en kan hij dus ook niet voor gevaar zorgen. Bovendien liggen zijn kwaliteiten ook niet in het verdedigend dichtlopen van gaten, hetgeen hij de laatste tijd veel meer moet doen dan hem lief is.

De Koning lijkt bovendien een hekel te hebben aan spelers die de actie verkiezen boven het spelen op zekerheid. Belangrijkste slachtoffer hiervan is de aanvallend ingestelde rechtsback Thomas Janssen. Janssen is jong en onervaren, maar beschikt daartegenover over voldoende snelheid, inzicht en traptechniek en vooral een overdaad aan karakter.

Om voor mij onverklaarbare redenen heeft de jongen echter bijzonder weinig krediet bij De Koning. Zijn concurrent Hamers voldoet ook aan de punten inzicht en traptechniek. Karakter kan Cliff Hamers eveneens niet worden ontzegd: meer dan twee jaar moest hij aan de kant blijven door een aaneenschakeling van blessures, maar juist dit seizoen overwon zijn blessures, maar vooral ook zichzelf.

Probleem is echter dat Cliff veel meer een middenvelder dan een verdediger is en vooral snelheid en duelkracht tekort komt. Met name in koppend opzicht en tegen een snelle en behendige tegenstander is hij vaak kansloos. Het tweede Haarlemse doelpunt was hiervan een schoolvoorbeeld: Hamers liet zijn tegenstander bij de eerste paal voor zich komen, waarna deze hem koppend kon verslaan.

Het gebrek aan verdedigende daadkracht bij Hamers zorgde er tegen Haarlem voor dat a. Van der Hoeven keer op keer in een ondertalsituatie verkeerde en b. Tychon meer moest verdedigen dan aanvallen. Van der Hoeven ging mede door de ontstane ondertalsituaties een aantal keren over de schreef en trakteerde zich hierdoor op een gele kaart. Een dergelijke situatie schreeuwt om ingrijpen vanaf de zijlijn, maar helaas voor Fortuna liet verantwoordelijke De Koning het elftal zowat in de wurggreep van het keurslijf dat risicoloos voetbal voorschrijft.

Het wekelijkse geschuif helpt het elftal geenszins uit de onbalans. Nog erger is het feit dat door de labiele houding van De Koning Joos van Barneveld voor langere tijd is uitgeschakeld. Joos raakte in de dramatische uitwedstrijd tegen Helmond Sport al na een kwartier geblesseerd, maar De Koning wachtte maar liefst een dikke 50 minuten met de vervanging. Gezien de fysieke kwetsbaarheid en het belang van Joos voor Fortuna een bijzonder zwakke en laakbare daad.

Een speler met de achtergrond van Joos van Barneveld dient tegen zichzelf in bescherming te worden genomen, maar De Koning waant zich blijkbaar nog ergens in zijn periode als speler van AZ ’67, toen hij nog het veld mocht betreden met spelers als Spelbos en Hovenkamp, die fysiek gezien over een ander gestel als Van Barneveld beschikten en desnoods bereid waren door een muur te gaan.

De historie heeft uitgewezen dat jeugdige spelers juist de gelegenheid moeten krijgen om hun natuurlijke kwaliteiten uit en niet in een keurslijf van tactische opdrachten moeten worden gestopt. Zie het seizoen 1994-1995. Het toenmalige Fortuna koesterde bij aanvang van het seizoen geen enkele verwachting op succes en kreeg van trainer Pim Verbeek de gelegenheid om vrijuit te spelen. Het moge duidelijk zijn dat de meeste spelers van dat elftal verder gerijpt waren (Usta, Losada, Van der Weert, Loontjes) of over buitengewone talenten beschikten (Van Bommel, Ricksen) dan de meeste jongens uit de huidige ploeg, maar dat mag mijns inziens niettemin geen belemmering vormen. Is er niet een gezegde dat luidt: “Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst”? Nou dan!

Ik heb niets tegen de mens De Koning, maar als de trainer De Koning van plan is bij zijn leest te blijven, moeten we echter vrezen voor het culturele erfgoed van Fortuna. Technisch manager Fred van Barneveld mag terecht zo trots als een pauw zijn op al het fantastische werk dat hij en zijn mensen hebben verricht en bereikt met de jeugd, maar als het zo doorgaat, worden hun inspanningen “vakkundig” de grond ingeboord.

Een afschuwelijke constatering voor zowel de voetballiefhebber als de Fortunaman in mij. Ik hoop dan ook uit de grond van mijn hart dat deze vrees niet bewaarheid mag worden.

One Way