Afgelopen zaterdag werd Ben van Dael ontslagen als trainer van Fortuna Sittard. Na één jaar en elf dagen kwam er zo een einde aan de samenwerking tussen de Swalmenaar en de Sittardse club. Een pijnlijk einde voor de man die een vast contract in Venlo opgaf om zijn droom van hoofdtrainer waar te kunnen maken. Aan de hand van een aantal belangrijke data en de cijfers blikken we terug op Bens periode als hoofdtrainer van Fortuna.

6 december 2015. Ben van Dael wordt gepresenteerd als de nieuwe hoofdtrainer van Fortuna Sittard. Voor velen een onbekend gezicht, maar Ben is dan al vele jaren actief als assistent bij VVV. Aan hem de taak om de miserie die Peter van Vossen heeft achtergelaten op te ruimen en nog iets van het seizoen te maken. Dat begint goed met een gelijkspel tegen FC Emmen en een overwinning bij Go Ahead Eagles. Het duurt echter niet lang voordat alle aandacht uit gaat naar de situatie buiten het veld.

26 februari 2016. Fortuna’s situatie zal vast al grotendeels bekend zijn geweest bij Van Dael, maar dat het zo extreem zou worden, had hij moeilijk kunnen verwachten. Amper twee maanden in dienst wordt de club (weer eens) bedreigd met de ondergang. De wedstrijd tegen FC Oss zou wel eens de laatste in de historie van de club kunnen zijn. Voor de zoveelste keer ontsnapt Fortuna als een ware Houdini, deze keer door een aandelenuitgifte en een flinke financiële inspanning van de supporters. Het seizoen kan hierdoor in ieder geval worden afgemaakt. Fortuna eindigt het seizoen op de 16e plek met 39 punten uit 36 wedstrijden.

22 juni 2016. Na de aardige prestaties in de tweede competitiehelft van het seizoen 2015-2016 gaat Fortuna met Van Dael in gesprek over een nieuw contract. Beide partijen zijn het er over eens dat er een hoop werk verzet moet worden om van Fortuna weer een degelijke club te maken. Na de reorganisatie is de werkorganisatie nog verder uitgehold dan dat hij al was. Van Dael geeft aan geen vluchter, maar een vechter te zijn en tekent een contract voor drie jaar.

21 juli 2016. Isitan Gün wordt hoofdeigenaar van Fortuna Sittard. Voor een bedrag dat naar verluidt rond de €900.000 bedraagt, krijgt hij een meerderheidsbelang van 85%. Hiermee lijken de financiële zorgen voor de club definitief verleden tijd. Daarmee zijn de organisatorische en sportieve zorgen echter nog niet opgelost. De selectie ondergaat in de zomerperiode een ware metamorfose. Sterkhouders als Roel Janssen en Ferhat Kaya vinden elders onderdak, voor andere spelers zoals Gökhan Lekesiz, Raymond Fafiani en Lars Hutten is geen plek meer in de plannen van het technisch kader. Aan de andere kant wordt Fortuna in de zomer overspoeld door vele proefspelers. Uiteindelijk telt de selectie vijftien nieuwelingen, waarvan Stefan Askovski, Adrian Purzycki, Emir Dautovic en Djibril Dianessy uit de stal van Gün komen.

19 september 2016. Fortuna is de competitie verrassend sterk begonnen. Hoewel het uit nog niet wil vlotten, worden de eerste vier thuiswedstrijden op rij gewonnen. Drie dagen na de vierde overwinning (16 september, 3-0 tegen Cambuur) volgt er echter slecht nieuws. Naar aanleiding van niet nagekomen afspraken, brengt de KNVB Fortuna drie punten in mindering. De eerste twee daaropvolgende wedstrijden gaan verloren tegen Spakenburg (beker) en Jong PSV. De ploeg lijkt zich daarna te herpakken met een gelijkspel in de slotminuut tegen FC Emmen en een knappe overwinning op VVV.

16 december 2016. De opleving blijkt van korte duur. In de negen wedstrijden die tot aan de winterstop volgen, wordt geen enkele keer meer gewonnen. Alleen thuis tegen FC Eindhoven wordt nog een puntje behaald, alle andere wedstrijden gaan verloren. In sommige wedstrijden had er nog wel een gelijkspel in gezeten (RKC, MVV, Helmond Sport), andere keren was Fortuna volledig kansloos (De Graafschap, Volendam) met als triest dieptepunt de thuiswedstrijd tegen FC Den Bosch. Op een veld dat eigenlijk geen veld mag heten, wordt Fortuna in de eerste helft al op een 0-4 achterstand gezet. Opvallend is dat Van Dael de laatste weken steeds vaker voor wijzigingen in zijn basisopstelling kiest. Geen enkele speler lijkt meer zeker van een basisplaats, zelfs keeper Leon ter Wielen wordt gepasseerd.

17 december 2016. Geen enkele trainer die uit negen wedstrijden slechts één punt weet te behalen zit vast in het zadel. Toch komt het ontslag van Ben van Dael voor velen als een verrassing. Het ontslag roept bij de buitenwacht meteen een aantal vragen op: kon Van Dael zijn opstelling nog wel zelf bepalen of regeert Gün op de achtergrond?, had een deel van de selectie door alle wisselingen geen vertrouwen meer in de trainer en was men daardoor minder gemotiveerd?, waarom wordt de trainer die met een lange termijn visie is aangesteld na drie mindere maanden al ontslagen?, waarom wordt het geld dat dit ontslag vast en zeker met zich meebrengt niet besteed om in de winterstop de selectie te versterken?. Allemaal vragen waarbij we naar de antwoorden alleen maar kunnen gissen.

19 december 2016. Ben van Dael reageert in de Limburgse kranten op zijn ontslag. En dat doet hij in niet mis te verstane bewoordingen. Fortuna zit volgens Van Dael ‘in een wurggreep van Isitan Gün’ en ‘het ontbreekt binnen alle geledingen van de club aan kennis en kunde’. De adviseurs van Gün (o.a. Wil Meijers, Marcel Tinnemans en Ron Quaedvlieg) worden ‘slapjanussen’ genoemd omdat ze te weinig tegengas tegen de Turken durven te geven. De hele reactie druipt van de frustratie en emotie. Heel logisch, twee dagen na een ontslag dat in je eigen ogen zeer onterecht is. Goed beschouwd bevatten de woorden van Van Dael weinig onwaarheden. De door Paul van der Kraan aangekondigde reorganisatie heeft uiteindelijk weinig meer om het lijf gehad dan het ontslaan van een aantal medewerkers. Met profvoetbal heeft het in Sittard (al jaren) nog maar heel weinig te maken, de (uit)supporters als enige positieve uitzondering.

De cijfers

Net als na het vertrek van Peter van Vossen bekeken we nu de prestaties van Fortuna onder leiding van Ben van Dael.

Waar Van Vossen vijftig duels aan het roer stond, kwam Van Dael tot veertig wedstrijden. Precies de helft daarvan vonden plaats in het seizoen 2015-2016. Fortuna behaalde in die twintig wedstrijden vijfentwintig punten, een gemiddelde van 1,25 punt per wedstrijd. In het huidige seizoen werden achttien punten behaald (inclusief de bekerwedstrijd tegen Spakenburg), een gemiddelde van 0,9 punt per wedstrijd.

Prestaties onder trainer Ben van Dael

Gespeeld Gewonnen Gelijk Verloren Punten Gem. Voor Tegen
Thuis 20 8 4 8 28 1,40 30 29
Uit 20 4 3 13 15 0,75 16 43
Totaal 40 12 7 21 43 1,08 46 72

 

Om bovenstaande prestaties enigszins te kunnen beoordelen, vergelijken we ze met de resultaten onder Peter van Vossen. Hierbij valt direct op dat de verhouding tussen thuis- en uitresultaten precies omgedraaid is. Fortuna presteerde onder Van Dael in thuiswedstrijden significant beter dan in uitwedstrijden. In de periode onder Van Vossen was dat precies andersom. Daarnaast valt het op dat Fortuna onder Van Dael in thuiswedstrijden een (licht) positief doelsaldo wist te behalen.

Prestaties onder trainer Peter van Vossen

Gespeeld Gewonnen Gelijk Verloren Punten Gem. Voor Tegen
Thuis 25 1 6 18 9 0,39 17 60
Uit 25 9 3 13 30 1,20 33 48
Totaal 50 10 9 31 39 0,78 50 108

 

Eerder in dit artikel haalden we al kort de puntenmindering aan die Fortuna in september te verwerken kreeg. Voor ons gevoel zijn de prestaties na die straf minder geworden, maar onderbouwen de cijfers dat ook?

Gespeeld Gewonnen Gelijk Verloren Punten Gem. Voor Tegen
Vóór 19 september 27 11 5 11 38 1,41 36 41
Na 19 september 13 1 2 10 5 0,38 10 31

 

Het gevoel wordt hier in ieder geval bevestigd door de cijfers. Ruimschoots zelfs. In de periode vóór 19 september 2016 presteerde Fortuna 3,7 keer zo goed als in de periode na 19 september. Is er bij de spelers (en staf) écht iets geknakt nadat we drie punten in mindering kregen? Heerst er sindsdien de gedachte ‘het maakt toch niet uit wat we doen, tegen zo’n puntenstraf valt toch niet op te voetballen’?. Het zou natuurlijk niet moeten kunnen, maar de afname in prestaties is zonder meer opvallend te noemen.

Voor de cijferfetisjisten onder ons kijken we ook nog even naar de doelpuntenproductie onder beide trainers.

Trainer Voor Tegen Gem. voor Gem. tegen
Van Vossen 50 108 1,00 2,16
Thuis 17 60 0,68 2,40
Uit 33 48 1,32 1,92
Van Dael 46 72 1,15 1,8
Thuis 30 29 1,50 1,45
Uit 16 43 0,80 2,15

 

Zoals in de tabel valt af te lezen is het gemiddeld aantal gescoorde doelpunten onder Van Dael licht gestegen ten opzichte van de periode onder Van Vossen (van 1,00 naar 1,15 doelpunt per wedstrijd). Ook defensief presteerde Fortuna onder Van Dael beter dan onder Van Vossen. Het gemiddeld aantal tegendoelpunten daalde van 2,16 naar 1,80 per wedstrijd.

Conclusie

Puur afgaand op de cijfers presteerde Fortuna onder Ben van Dael beter dan onder zijn voorganger Peter van Vossen. Maar ‘beter’ was voor de leiding van de Sittardse club blijkbaar niet goed genoeg en dus moest Van Dael het veld ruimen. Voor de supporter die puur naar de prestaties kijkt is dit een juiste beslissing. Één punt uit negen wedstrijden is gewoon slecht. Voor de supporter die Van Dael prijst om de durf om aan deze klus te beginnen, zijn tomeloze inzet en de randvoorwaarden in Sittard meeneemt in de overwegingen, is het echter een onterechte beslissing. Hoe je er ook tegenaan kijkt, het is weer een zwarte bladzijde die we mogen toevoegen aan de toch al steeds minder florissante geschiedenis van onze club. Welke trainer de club kan strikken, of er in de winterstop spelers gaan vertrekken of bijkomen en of het onder de nieuwe trainer allemaal beter gaat, zal de tijd moeten leren.